Ανάκληση Απόφασης για Απαλλοτρίωση στο Μενοίκιο: Ένα Δικαστικό Σημείο Καμπής
Η Απόφαση του ΥΠΕΝ Υπό Αμφισβήτηση
Ανακλήθηκε η υπ’ αριθ. ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/76033/3490/9.09.2022 απόφαση του Γενικού Δ/ντη Ενέργειας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Η απόφαση αυτή είχε κηρύξει αναγκαστική απαλλοτρίωση συνολικής εκτάσεως 4.100,92 στρεμμάτων στο όρος Μενοίκιο υπέρ της εταιρείας «ΜΑΓΚΝΑ ΕΝΕΡΓΚΙΑ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Ε.», για την εγκατάσταση δύο φωτοβολταϊκών πάρκων που θα είχαν συνολική ισχύ 311,434 MW.
Νέα Δικαστική Απόφαση
Η ανάκληση της απόφασης ήρθε έπειτα από την αριθ. 556/2025 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) που ακύρωσε την υπ’ αριθ. 54125/22.02.2022 Απόφαση Έγκρισης των Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ), έπειτα από αίτηση του Δήμου Εμμανουήλ Παππά.
Νέες Νομικές Συνθήκες
Σύμφωνα με το ΦΕΚ 401/18.06.2025, η Έγκριση των Περιβαλλοντικών Όρων αποτελεί νομική προϋπόθεση για την απόφαση του Γενικού Δ/ντη Ενέργειας. Με την ακύρωση της ΑΕΠΟ, ως αποτέλεσμα της απόφασης του ΣτΕ, η ανάκληση της απόφασης απαλλοτρίωσης στερείται νομικής βάσης.
Δημόσια Ωφέλεια: Ένα Αξιολογημένο Σημείο
Είναι ξεκάθαρο ότι οι προηγούμενες αιτιάσεις περί λόγων δημόσιας ωφέλειας για την κύρωση της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης έχουν αντιφάσεις, καθώς δεν υπάρχουν πλέον νομικά θεμέλια για την υποστήριξή τους.
Αντιπαράθεση στο Συμβούλιο της Επικρατείας
Στις 3 Απριλίου 2025, στο Συμβούλιο της Επικρατείας συζητήθηκε η αριθ. κατ. 2108/2022 αίτηση ακυρώσεως. Η αναφορά αφορούσε την Απόφαση Έγκρισης των Περιβαλλοντικών Όρων για κατασκευή ενός φωτοβολταϊκού πάρκου στο Μενοίκιο Όρος.
Θεσμικές Αξιολογήσεις κατά της ΑΕΠΟ
Η απόφαση ακύρωσης της ΑΕΠΟ βασίστηκε σε αρνητικές γνωμοδοτήσεις από τον Φορέα Διαχείρισης Λίμνης Κερκίνης και την Διεύθυνση Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Π.Ε. Σερρών, καθώς και άλλες κρατικές υπηρεσίες που προειδοποίησαν για τις πιθανές αρνητικές συνέπειες.
Δικαιώματα του Δήμου Εμμανουήλ Παππά
Η ανάκληση της απόφασης απαλλοτρίωσης και η ακύρωση της ΑΕΠΟ προσφέρουν δικαίωση στον Δήμο Εμμανουήλ Παππά. Η δημοτική αρχή έχει επενδύσει σε νομικές ενέργειες για την προστασία των συμφερόντων των κατοίκων.
Πρωταρχική Επίσημη Υποχρέωση
Η διασφάλιση των συμφερόντων των δημοτών του Δήμου Εμμανουήλ Παππά και η τήρηση της νομιμότητας που επιβάλλει το Σύνταγμα είναι πρωταρχική μέριμνα για την Δημοτική Αρχή.
Ο Ρόλος των Δημοτικών Αρχών
Η δημοτική διοίκηση σε συνεργασία με νομικούς συμβούλους και εμπειρογνώμονες επιβεβαίωσε την ανάγκη για προσφυγή στον ανώτατο δικαστικό βαθμό. Οι ενέργειες αυτές αποδεικνύουν τη δέσμευση της αρχής για τη στήριξη των κατοίκων.
Η Διεθνής Πολιτική και Η Προστασία του Περιβάλλοντος
Το ζήτημα της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης στο Μενοίκιο εγείρει συζητήσεις σχετικά με τις πολιτικές προστασίας του περιβάλλοντος σε ένα ευρύτερο πλαίσιο. Η ανάγκη για βιώσιμες και ηθικές προσεγγίσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι πιο επίκαιρη από ποτέ.
Προβληματισμοί και μελλοντικές προοπτικές
Η διαρκής έλλειψη σαφών κοινοτικών κατευθύνσεων για τις διαδικασίες απαλλοτρίωσης και οι επιπτώσεις τους δημιουργούν ανησυχία. Η κυβέρνηση καλείται να αναθεωρήσει τη στρατηγική της πάνω σε τέτοια έργα, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τα δικαιώματα των πολιτών.
Αντίκτυποι στην Περιοχή
Η υπόθεση δεν έχει αγγίξει μόνο νομικά ζητήματα, αλλά έχει επηρεάσει και την κοινότητα, με τους κατοίκους να ανησυχούν για τις συνέπειες ενός μεγάλου φωτοβολταϊκού έργου σε μια ευαίσθητη περιβαλλοντική περιοχή.
Επιστροφή στην Κοινωνική Διαβούλευση
Η τωρινή απόφαση αναδεικνύει την ανάγκη για ευρύτερη κοινωνική διαβούλευση στις διαδικασίες ανάπτυξης έργων ανανεώσιμης ενέργειας, προκειμένου να διασφαλιστεί η συμφωνία της τοπικής κοινωνίας.
Συμπερασματικά
Η απόφαση ανάκλησης της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης στο Μενοίκιο και η ακύρωση της ΑΕΠΟ αποτελούν ένα σημαντικό καμπανάκι για τις αρχές. Η διαφάνεια, οι νομικές διαδικασίες και η συνεπής επικοινωνία με τις τοπικές κοινωνίες θα είναι κλειδιά για την επιτυχία της ενέργειας στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών στην Ελλάδα.