Η Φωτοβολταϊκή Επανάσταση στη Κατοικία: Μια Νέα Δυναμική για τις Στέγες
Η κατάσταση των κτιρίων στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα περίπου 2 εκατομμύρια κτίρια μονοκατοικιών υπάρχουν, εκ των οποίων περίπου 600.000 είναι εξοχικές κατοικίες. Παράλληλα, οι πολυκατοικίες ανέρχονται σε περίπου 2,5 εκατομμύρια. Για να κατανοήσουμε την ικανότητα εγκατάστασης φωτοβολταϊκών, είναι σημαντικό να εξετάσουμε την ηλικία αυτών των κτιρίων. Πιο συγκεκριμένα, ο υπολογισμός συνοδεύεται από την αφαίρεση όλων των κτιρίων που είναι άνω των 50 ετών. Αυτή η επιλογή μπορεί να φαίνεται αυστηρή, αλλά προσφέρει πιο ασφαλείς εκτιμήσεις σχετικά με την καταλληλότητα τους.
Παλαιότητες και φωτοβολταϊκά
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, σχεδόν το ένα τρίτο των κτιρίων δεν θεωρείται κατάλληλο για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών λόγω παλαιότητας. Αυτή η πραγματικότητα εγείρει ερωτήματα σχετικά με την υποδομή και την αναγκαιότητα αναβάθμισης των παλαιών κτιρίων.
Χώρος και διαθεσιμότητα στέγης
Η στέγη είναι κρίσιμη για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών. Ένας σημαντικός παράγοντας είναι ότι μόνο το ένα τέταρτο του διαθέσιμου χώρου είναι κατάλληλο για φωτοβολταϊκά συστήματα, λόγω διάφορων κατασκευών όπως ηλιακοί θερμοσίφωνες, κεραίες, και άλλα μοντέλα που περιορίζουν τον διαθέσιμο χώρο. Η πρόσφατη νομοθεσία επιτρέπει τώρα κάλυψη έως 40% της κοινών επιφάνειας ταράτσας στις πολυκατοικίες.
Δυναμικό φωτοβολταϊκών
Ακόμα και με αυτούς τους περιορισμούς, το δυναμικό για φωτοβολταϊκά ανέρχεται σε αρκετά γιγαβάτ (GW). Αυτή η ισχυρή δυναμική μπορεί να συμβάλει σημαντικά στη μείωση των εκπομπών CO2 και στη μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Ηλεκτρικός χώρος και υποδομές
Πέρα από τη στέγη, η διαθεσιμότητα ηλεκτρικού χώρου είναι μια άλλη κρίσιμη διάσταση. Ευτυχώς, οι οικιακοί σταθμοί έχουν εξασφαλισμένο ηλεκτρικό χώρο, αφού οι υποσταθμοί του Διαχειριστή του Δικτύου διαθέτουν περιθώριο απορρόφησης ισχύος 10 MW ανά υποσταθμό. Από αυτά, 3 MW αφορούν τον οικιακό τομέα, που μεταφράζεται σε 600-700 MW έξτρα υποδοχής ηλεκτρικού χώρου.
Πρόοδος στην εγκατάσταση
Αν και οι δυνατότητες είναι πολλές, μέχρι σήμερα έχουν εγκατασταθεί περίπου 21.000 οικιακά φωτοβολταϊκά συστήματα. Οι περισσότεροι από αυτούς τους εγκαταστάτες έχουν επιλέξει συστήματα ισχύος άνω των 5 kW, με τα 10 kW να είναι το πιο συνηθισμένο μέγεθος. Αυτό δείχνει ότι οι εγκαταστάτες έχουν κατά μέσο όρο κατανάλωση 7.000-15.000 kWh ετησίως, όταν η μέση κατανάλωση ενός νοικοκυριού είναι περίπου 4.000 kWh.
Οικιακά Συστήματα και Αυτοκατανάλωση
Η αυξανόμενη τάση στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκών για αυτοκατανάλωση είναι αξιοσημείωτη. Η χωρίς προηγούμενα εξέλιξη ενδέχεται να αποδώσει μεταφραζόμενη μακροπρόθεσμα σε οικονομία για τα νοικοκυριά, το οποίο ενθαρρύνει τη μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Τάσεις της αγοράς: Φωτοβολταϊκά μπαλκονιών
Μια νέα τάση που κερδίζει έδαφος είναι τα "φωτοβολταϊκά των φτωχών," δηλαδή τα συστήματα plug-in, γνωστά και ως φωτοβολταϊκά μπαλκονιού. Αυτές οι συσκευές έχουν ισχύ έως 2 kW και παρέχουν μια οικονομικά προσιτή εναλλακτική για όσους επιθυμούν να επενδύσουν στην ηλιακή ενέργεια, χωρίς να απαιτούν εκτενή εγκατάσταση.
Κίνητρα και επιδοτήσεις
Προς το παρόν, η μόνη διαθέσιμη μορφή κίνητρου είναι η έκπτωση φόρου, η οποία ισχύει μόνο για τους φορολογούμενους. Αυτός ο περιορισμός σημαίνει ότι σήμερα, περίπου 2 εκατομμύρια φορολογούμενοι είναι υποψήφιοι για τα κίνητρα αυτά.
Σύγκριση με άλλες χώρες
Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γερμανία, η μηδενική φορολογία (ΦΠΑ) στους φωτοβολταϊκούς εγκαταστάτες έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή. Αυτό επιτρέπει στους πελάτες να αγοράζουν και να εγκαθιστούν φωτοβολταϊκά συστήματα χωρίς πρόσθετους φόρους, διευκολύνοντας έτσι την πρόσβαση σε αυτή την τεχνολογία.
Η Ευρωπαϊκή Παράδοση
Η τάση αυτή έχει επεκταθεί και σε άλλες χώρες όπως η Βρετανία, η Ιρλανδία, η Κροατία και η Ολλανδία, που προσφέρουν μειωμένους ή μηδενικούς συντελεστές ΦΠΑ στα φωτοβολταϊκά συστήματα και τα συμπληρωματικά συστήματα αποθήκης ενέργειας.
Συμπέρασμα: Προς ένα πιο βιώσιμο μέλλον
Η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων στην Ελλάδα έχει σημαντικές προοπτικές, καθώς το κατάλληλο ρυθμιστικό πλαίσιο σε συνδυασμό με την οικονομική ώθηση μπορεί να οδηγήσει σε μια επανάσταση στον τομέα της ενέργειας. Με δεδομένα τα ταχέως αναπτυσσόμενα τεχνολογικά δίκτυα και τις βέλτιστες πρακτικές του εξωτερικού, η Ελλάδα έχει την ευκαιρία να γίνει ηγέτης στους τομείς της ανανεώσιμης ενέργειας και της βιώσιμης ανάπτυξης.